Vremena u engleskom jeziku zadaju mnogim učenicima mnogo muka. Pre svega iz razloga što su dosta drugačija od vremena u srpskom jeziku, dosta drugačije se grade i imaju brojne primene.
I drink beer nije isto kao kada biste rekli I am drinking beer. Kako biste razumeli razliku između ova dva izraza neophodno je da znate vremena u engleskom jeziku. Vremena Vam jednostavno govore kada se nešto desilo, da li se trenutno dešava ili će se desiti u budućnosti. Loše razumevanje vremena može dovesti do nerazumevanja onoga što čitate.
Učenje vremena u engleskom jeziku u početku može delovati teško ali sve što treba da uradite je da zapamtite nekoliko pravila koja se odnose na vremena u engleskom jeziku i građenje rečenica.
Daćemo Vam kratak vodič i smernice kako da lako naučite vremena u engleskom jeziku bez mnogo muke.
Počnite sa učenjem vremena tako što podelite rečenicu u delove od kojih se gradi sama rečenica.
Osnovna vremena u engleskom jeziku
Da počnemo pre svega sa osnovama. U engleskom jeziku postoje tri osnovna vremena a tu su: prošlo vreme – the past, sadašnje vreme – the present i buduće vreme – the future. Ako ste se zapitali zašto nismo pomenuli i perfekat, nismo iz razloga zato što ćemo se u ovom tekstu držati navedenih osnovnih vremena kako Vas ne bi zbunili jer da je baš tako jednostavno naučiti vremena u engleskom jeziku verovatno ne biste imali ni potrebu da čitate ovaj tekst.
- Prošlo vreme u u engleskom jeziku se koristi za sve radnje koje su se desile pre ovog trenutka.
- Sadašnje vreme u engleskom jeziku se koristi za neke opšte izjave i za sve radnje koje se trenutno dešavaju.
- Buduće vreme u engleskom jeziku se koristi za sve radnje koje će se desiti kasnije od ovog trenutka.
Sva tri vremena imaju varijacije koje ih čini specifičnim i koji će Vam pomoći da ih razlikujete. Te iste varijacije govore o tačnom vremenu u kome se neka radnja odvija. Sva tri vremena imaju po dve vrste varijacija a to su: simple, što znači jednostavno ili prosto i continuous što znači kontinuitet ili trajnost radnje.
- Trajna vremena – continuous tenses se koriste za radnje koje imaju kontinuitet, ili za radnje koje se odvijaju više puta u u određenom vremenskom periodu.
- Prosta vremena – simple tenses se koriste za sve ostale radnje.
S obzirom da su prošla i sadašnja vremena dosta povezana, posmatraćemo ih zajedno.
Prosta vremena – Simple Tenses
Pročitajte još jednom prvi primer koji smo dali a to je : I drink beer. U ovoj rečenici se koristi prosto sadašnje vreme – present simple tense.
Present Simple Tense
Prosto sadašnje vreme se najčešće koristi za sledeće radnje:
- Dok razgovaramo o planovima.
- Da bi se opisala radnja koja se često dešava.
- Da bi se opisale stvari koje su trajne i nepromenljive.
- Dok razgovaramo o svojim hobijima.
- Tvrdnja je uvek tačna, potvrđuje neku stalnu istinu.
- Tvrdnja je toliko očigledna da je uvek spominjemo u sadašnjem vremenu.
- Za radnju čije trajanje ne možemo odrediti.
- Za unapred određene radnje.
Potvrdni oblik prostog sadašnjeg vremena
Present simple tenese ili prosto sadašnje vreme se gradi od subjekta ( I, you, he, she, it, we, you, they), glagola i nastavka s za treće lice jednine (he, she i it).
Na primer : He eats. Kod ostalih slučajeva koristite nepromenjen glagol. Na primer : We eat.
Daćemo Vam par primera kako se koristi prosto sadašnje za potvrdni oblik:
Primer 1. : I play the guitar.
Primer 2. : He lives in Belgrade.
Primer 3. : He never plays basketball.
Primer 4. : I am a student.
Primer 5. : The train leaves at 17 : 00 h this monday.
Primer 6. : They fly to London next week.
Primer 7. : Marry puts on her make up every morning.
Primer 8. : You feel good.
Upitni oblik prostog sadašnjeg vremena
Upitni oblik se gradi od pomoćnog glagola to do, odnosno forme do i does (za treće lice jednine), subjekta i glagola.
Primer 1. : Do I live in Belgrade?
Primer 2. : Does he work?
Primer 3. : Do they sing?
Primer 4. : Does he always do the same thing?
Primer 5. : Does Mark play a piano?
Odrični oblik prostog sadašnjeg vremena
Odrični oblik prostog sadašnjeg vremena se gradi od pomoćnog glagola to do, odnosno forme do i does (za treće lice jednine), rečcom not i glagolom.
Primer 1. : I do not live in Belgrade / I don’t live in Belgrade!
Primer 2. : She doesn’t work in hospital!
Primer 3. : I don’t play the guitar, but I play the piano!
Primer 4. : I don’t live in Paris now!
Primer 5. : He doesn’t work at the post office!
Past Simple Tense
Simple past tense ili prosto prošlo vreme se koristi na sličan način kao simple present tense.
Simple past tense se koristi kod sledećih radnja:
- Koje su započele i završile u prošlosti.
- Za radnju koja se dešavala iznova i iznova u prošlosti.
- Za tvrdnje koje više nisu tačne.
- Za opis navika ili hobija koje ste imali u prošlosti.
- Za tvrdnje za koje ste mislili da su bile tačne.
Potvrdni oblik prostog prošlog vremena
Potvrdni oblik prostog prošlog vremena se gradi od subjekta i glagola sa nastavkom ed ili u odgovarajući glagol iz druge kolone tabele nepravilnih glagola koje možete naći na kraju teksta. Nemate drugog načina nego da ove glagole naučite napamet. Može biti naporno s obzirom koliko ih ima ali se potrudite da naučite bar one koji se najčešće koriste.
Kod ovog vremena se najčešće koristi prilog ago, po čemu ga takođe možete prepoznati.
Primer 1. : I met my girlfriend a long time ago.
Primer 2. : I lived abroad for eleven years.
Primer 3. : I divorced my housband in 2005.
Primer 4. : Wen I was a kid I walked a two miles to school every day.
Primer 5. : We went to Italy for our holiday.
Upitni oblik prostog prošlog vremena
Upitni oblik prostog prošlog vremena gradi se pomoćnog glagola to do, odnosno forme did, subjekta i glagola u infinitivu.
Primer 1. : When did you meet your girlfriend?
Primer 2. : Did you live in Africa?
Primer 3. : Did you take my book?
Primer 4. : Did John give me a pen?
Primer 5. : Did he help me with my homework?
Odrični oblik prostog prošlog vremena
Odrični oblik prostog prošlog vremena gradi se subjekta, od pomoćnog glagola to do, odnosno forme did, rečce not i glagola u infinitivu.
Primer 1. : He didn’t help me with my homework!
Primer 2. : We didn’t became colleagues!
Primer 3. : Tom and Selena didn’t go to Belgrade few days ago!
Primer 4. : Maria didn’t no all about it!
Primer 5. : Stefan didn’t go to school in last Monday!
Trajna vremena – Continuous Tenses
Kontinuitet znači da je neka radnja u toku, da se trenutno dešava zbog čega ih i nazivamo trajnim vremenima. Za sva trajna vremena koristi se glagolski nastavak ing.
Postoji izuzetak kod nekih glagola kod kojih se ne dodaje nastavak ing i ti glagoli:
- Izražavaju stanje a ne radnju (belive)
- Izražavaju emocije (love, hate, like)
- Opisuju razmišljanja (undarstand, to imagine, to doubt)
- Opisuju doživljaje čula (to see, to hear, taste)
Present Continuous Tense
Present continuous tense ili sadašnje trajno vreme se najčešće koristi u sledećim slučajevima:
- Kada govorimo o radnji koja traje u trenutku dok o njoj govorimo.
- Kod radnja koje neprekidno traju, na primer kada govorimo o navikama.
- Kada izražavamo buduću radnju koju smo već isplanirali.
- Kod radnja koje se sporo menjaju.
Present continuous tense možete lako prepoznati po vremenskim odrednicama now i at the moment.
Potvrdni oblik sadašnjeg trajnog vremena
Potvrdni oblik sadašnjeg trajnog vremena gradi se od subjekta, pomoćnog glagola (am, is, are) i glagola sa nastavkom -ing.
Primer 1. : I am watching a TW show.
Primer 2. : Tom is playing with him cat.
Primer 3. : I am working on a new novel.
Primer 4. : She is eating right now.
Primer 5. : They are rehearsing for a new play.
Primer 6. : We are traveling to see a concert.
Primer 7. : You are trying to drive me mad.
Upitni oblik sadašnjeg trajnog vremena
Upitni oblik se gradi inverzijom subjekta i pomoćnog glagola, dakle od pomoćnog glagola (am, is, are), subjekta i glagola sa nastavkom -ing.
Primer 1. : Am I wathing a TV show?
Primer 2. : Is Tom plazing with him cat?
Primer 3. : Am I working on a new novel?
Primer 4. : Ia she eating right now?
Primer 5. : Are they rehearsing for a new play?
Primer 7. : Are you trying to drive me mad?
Odrični oblik sadašnjeg trajnog vremena
Odrični oblik se gradi od subjekta, pomoćnog glagola (am, is, are) rečcom not i glagolom sa nastavkom –ing.
Primer 1. : I am not watching a TV show!
Primer 3. : Tom is not playing with him cat!
Primer 1. : I am not doing anything right now!
Primer 2. : You are not playing the song correctly!
Primer 3. : She is not thinking this through!
Primer 4. : We are not going the right way!
Primer 5. : You are not running that marathon injured!
Past Continuous Tense
Past continuous tense ili prošlo trajno vreme se najčešće koristi u sledećim slučajevima:
- Kada govorimo o završenoj prošloj radnji čije trajanje želimo da naglasimo.
- Da bi prikazali neku prošlu radnju koju je prekinula neka druga radnja iz prošlosti, s tim da su obe radnje završene u prošlosti.
- Kada želimo da kažemo šta smo radili u određeno vreme u prošlosti.
Past continuous tense se može lako prepoznati po vremenskoj odrednici while.
Potvrdni oblik prošlog trajnog vremena
Potvrdni oblik se gradi od subjekta, pomočnog glagola to be, odnosno forme was/were, glagola i glagolskog nastavka -ing.
Primer 1. : He was playing footbal yestarday when it started to rain.
Primer 2. : I was reading when my wife come back.
Primer 3. : She was cooking while Ann was watching the TV.
Primer 4. : They were playing a game when they felt the smoke.
Primer 5. : I was working on my assignment when he called.
Upitni oblik prošlog trajnog vremena
Upitni oblik prošlog trajnog vremena se gradi od pomoćnog glagola to be, odnosno forme was / were, subjekta, glagola i glagolskog nastavka -ing.
Primer 1. : Was he playing footbal yestarday at 5 am?
Primer 2. : Was I reading when my wife come back?
Primer 3. : Were you cooking while Ann was watching the TV?
Primer 4. : Were they working when their boss arrived?
Primer 5. : Was she planning the surprise all along?
Odrični oblik prošlog trajnog vremena
Odrični oblik prošlog trajnog vremena se gradi od subjekta, pomoćnog glagola to be, odnosno forme was / were, rečcom not, i glagola sa glagolskim nastavkom -ing.
Primer 1. : He was not drinking before the accident!
Primer 2. : I was not using the PC when it broke!
Buduća vremena – Future Tenses
Buduća vremena označavaju radnje koje se još nisu desile, koje se mogu desiti za par sekunde ili nekoliko godina.
Simple Future Tense
Korišćenje prostog budućeg vremena je veoma lako. Samo dodajte pomoćni glagol will pre glagola. Prosto buduće vreme se koristi u sledećim slučajevima:
- Za radnje koje se planiraju.
- Za radnje koje radite po izboru.
- Za stvari koje ste obećali il koje se dešavaju u trenutku govora.
- Za predviđanja ili za radnje za koje mislite da će se desiti u budućnosti.
Potvrdni oblik prostog budućeg vremena
Potvrdni oblik se gradi od subjekta, pomoćnog glagola will i glagola u infintivu.
Primer 1. : I will try the new burger tonight.
Primer 2. : She will sing at the wedding.
Primer 3. : They will visit us on Friday.
Primer 4. : He will try to behave in front of guests.
Primer 5. : We will rock you!
Upitni oblik prostog budućeg vremena
Upitni oblik se gradi od pomoćnog glagola will, subjekta i glagola.
Primer 1. : Will you visit me tomorrow?
Primer 2. : Will he leave her when he finds out about the affair?
Primer 3. : Will they give us a ride back home?
Primer 4. : Will she try to fix things with Mark?
Primer 5. : Will I pass the exam if I study more?
Odrični oblik prostog budućeg vremena
Odrični oblik se gradi od subjekta, pomoćnog glagola will, rečce not i glagola.
Primer 1. : I will not tolerate this behavior!
Primer 2. : She will not tell him about the surprise!
Primer 3. : We will not be travelling because of the blizzard!
Primer 4. : They will not listen to what he has to say!
Primer 5. : I will not tell him anything!
Future Continuous Tense
Trajno buduće vreme se najčešće koristi u sledećim slučajevima:
- Kada govorite o radnji koja bi mogla biti prekinuta u budućnosti.
- Da kažete šta će se dešavati u određeno vreme u budućnosti.
- Kada nagađamo nešto što će se desiti.
Potvrdni oblik trajnog budućeg vremena
Potvrdni oblik se gradi od subjekta, pomoćnih glagola will + be, glagola u infinitivu i glagolskog nastavka -ing.
Primer 1. : We will be studying the whole day tomorrow.
Primer 2. : She will be visiting her parents on Monday.
Primer 3. : I will be working on that new project.
Primer 4. : He will be coming over to congratulate you.
Primer 5. : You will be travelling home by the time he wakes up.
Upitni oblik trajnog budućeg vremena
Upitni oblik se gradi od upitne reči, pomoćnog glagola will, subjekta, pomoćnog glagola be, glagola i glagolskog nastavka -ing.
Primer 1. : Will you be playing that new song?
Primer 2. : Will I be working at the same desk forever?
Primer 3. : Will he be stopping by to pick up his daughter?
Primer 4. : Will she be coming to the office tomorrow?
Primer 5. : Will we be arriving before midnight?
Odrični oblik trajnog budućeg vremena
Odrični oblik se gradi od subjekta, pomoćnog glagola will, rečce not, pomoćnog glagola be, glagola i glagolskog nastavka -ing.
Primer 1. : She will not be waiting for him!
Primer 2. : He will not be working at 5 am!
Primer 3. : We will not be doing this all night!
Primer 4. : I will not be coming if she’s there!
Primer 5. : They will not be back before Monday!
Primer 6. : She will not be giving the lecture tomorrow after all!
Primer 7. : He will not be going with us after all!
Naučite ova pravila i vežbajte kroz sopstvene primere i nikada više nećete pogrešno koristiti vremena u engleskom jeziku.
Lista nepravilnih glagola u engleskom jeziku
Infinitive |
Past Simple |
Past Participle |
| abide | abode | abode |
| arise | arose | arisen |
| awake | awoke | awoken |
| be | was/were | been |
| bear | bore | born |
| beat | beat | beaten |
| become | became | become |
| befall | befell | befallen |
| bend | bent | bent |
| begin | began | begun |
| bend | bent | bent |
| bet | bet | bet |
| bid | bade | bidden |
| bind | bound | bound |
| bite | bit | bitten |
| bleed | bled | bled |
| blow | blew | blown |
| break | broke | broken |
| breed | bred | bred |
| bring | brought | brought |
| broadcast | broadcast | broadcast |
| build | built | built |
| burst | burst | burst |
| burn | burnt | burnt |
| buy | bought | bought |
| cling | clung | clung |
| can | could | |
| catch | caught | caught |
| choose | chose | chosen |
| come | came | come |
| cost | cost | cost |
| creep | crept | crept |
| cut | cut | cut |
| dare | dared | dared |
| deal | dealt | dealt |
| dig | dug | dug |
| do | did | done |
| dive | dove | dived |
| draw | drew | drawn |
| dream | dreamt | dreamt |
| drink | drank | drunk |
| drive | drove | driven |
| dwell | dwelt | dwelt |
| eat | ate | eaten |
| fall | fell | fallen |
| feed | fed | fed |
| feel | felt | felt |
| fight | fought | fought |
| find | found | found |
| fit | fit | fit |
| flee | fled | fled |
| fling | flung | flung |
| fly | flew | flown |
| forbid | forbade | forbidden |
| forecast | forecast | forecast |
| forsake | forsook | forsaken |
| foresee | foresaw | foreseen |
| freeze | froze | frozen |
| foretell | foretold | foretold |
| forget | forgot | forgotten |
| forgive | forgave | forgiven |
| get | got | gotten |
| gild | gilded | gilded |
| grid | gridded | gridded |
| grind | ground | ground |
| grow | grew | grown |
| give | gave | given |
| go | went | gone |
| have | had | had |
| hear | hear | heard |
| hide | hid | hidden |
| hit | hit | hit |
| hold | held | held |
| hurt | hurt | hurt |
| keep | kept | kept |
| kneel | knelt | knelt |
| know | knew | known |
| lay | laid | laid |
| lead | led | led |
| leap | leapt | leapt |
| learn | learnt | learnt |
| leave | left | left |
| lend | lent | lent |
| let | let | let |
| lie | lay | lain |
| light | lit | lit |
| lose | lost | lost |
| make | made | made |
| meet | met | met |
| mean | meant | meant |
| misunderstand | misunderstood | misunderstood |
| mistake | mistook | mistaken |
| pay | paid | paid |
| prove | proved | proven |
| put | put | put |
| read | read | read |
| retell | retold | retold |
| ride | rode | ridden |
| run | run | run |
| ring | rang | rung |
| rise | rose | risen |
| saw | sawed | sawn |
| say | said | said |
| seek | sought | sought |
| sell | sold | sold |
| send | send | sent |
| set | set | set |
| see | saw | seen |
| sew | sewed | sewn |
| shake | shook | shaken |
| shave | shaved | shaved |
| shear | shore | shorn |
| shed | shed | shed |
| shine | shone | shone |
| shut | shut | shut |
| shrink | shrank | shrunk |
| shoot | shot | shot |
| show | showed | shown |
| shred | shred | shred |
| sing | sang | sung |
| sink | sank | sunk |
| sit | sat | sat |
| slit | slit | slit |
| slay | slew | slain |
| sleep | slept | slept |
| smell | smelt | smelt |
| slide | slid | slid |
| sling | slung | slung |
| slink | slunk | slunk |
| slit | slit | slit |
| smell | smelt | smelt |
| smite | smote | smitten |
| sow | sowed | sown |
| speak | spoke | spoken |
| spend | spent | spent |
| split | split | split |
| spell | spelt | spelt |
| speed | sped | sped |
| spoil | spoilt | spoilt |
| steal | stole | stolen |
| swim | swam | swum |
| take | took | taken |
| teach | taught | taught |
| tear | tore | torn |
| tell | told | told |
| think | thought | thought |
| throw | threw | thrown |
| tread | trod | trodden |
| thrust | thrust | thrust |
| undergo | underwent | undergone |
| understand | understood | understood |
| upset | upset | upset |
| undo | undid | undone |
| undertake | undertook | undertaken |
| win | won | won |
| wring | wrung | wrung |
| wind | wound | wound |
| withdraw | withdrew | withdrawn |
| work | worked | worked |
| write | wrote | written |
| wake | woke | woken |
| wear | wore | worn |
| weave | wove | woven |
